(Stictoleptura scutellata) jest gatunkiem chrząszcza z rodziny kózkowatych.
Zmorsznik czarny (Stixtoleptura scutellata) jest szeroko rozprzestrzeniony na terenie Europy. Występuje w Irlandii, Anglii, Danii, południowej Szwecji oraz w całej Europie środkowej i południowej. Poza Europą występuje na Kaukazie, w Azji Mniejszej, w Armenii oraz w północnym Iranie. W Polsce zmorsznik czarny podobnie jak blisko z nim spokrewnieni zmorsznik krwisty i zmorsznik jodłowy występuje głównie w górach i w rejonach górskich.
Zmorsznik czarny jest gatunkiem polifagicznym czyli żerującym na wielu gatunkach roślin. Nie jest to standardem wśród szkodników drewna ponieważ wiele spośród nich żeruje tyko w jednym gatunku drewna. Na przykład bogatek spiżowy (Bupretis haemorrkoidalis) żeruje wyłącznie na jodle, kapturnik zbożowiec (Rhyzopertha dominica) i kapturnik drobny (Dinoderus minutus) żerują wyłącznie na dębie, wonnica piżmówka (Aromia moschata), plamkówka wierzbówka (Phytobia cambii) i dłużynka dwukropkowa (Oberea oculata) żerują wyłącznie na wierzbie, trocinarka południca (Lamellocossus terebra) żeruje wyłącznie na topoli, a plamkówka brzozówka (Phytobia betulae) żeruje wyłącznie na brzozie. Wiele gatunków owadów żerujących w drewnie żeruje tylko w dwóch jego gatunkach. Miedziak sosnowiec (Chalcophora mariana), bogatek dziewięcioplamkowy (Bupretis novemmaculata), bogatek ośmioplamkowy (Bupretis octuguttata), stukacz świerkowiec (Ernobius mollis), wałczyk stalowy (Magdalis frontalis), wałczyk szpilkowiec (Magdalis phlegmatica) i wałczyk fioletowy (Magdalis violacea) żerują wyłącznie w sośnie i świerku. Kołatek rudonogi (Anobium rufipes) żeruje wyłącznie w grabie i olszy. Wyschlik wierzbowiec (Ptilinus fuscus), rzemlik topolowiec (Saperda carcharias), rzemlik osikowiec (Saperda populnea), trzeń spłaszczony (Cossonus linearis), przeziernik topolowiec (Paranthrene tabaniformis) i przeziernik mróweczka (Synanthedon formicaeformis) żerują wyłącznie w wierzbie i topoli. Drwionek okrętowiec (Lymexylon navale) żeruje wyłącznie w buku i dębie. Przeziernik Olchowiec (Synanthedon speciformis) żeruje wyłącznie w brzozie i olszy. Drewnożernych owadów żerujących tylko w jednym lub dwóch gatunkach drewna jest oczywiście sporo więcej. Tu wymieniliśmy tylko niektóre z nich.
Zmorsznik czarny to drewnożerny robak, który spotykany jest głównie w drzewostanach starszych oraz średniowiekowych. Najczęściej rozwija się w buku pospolitym. Może rozwijać się również w drewnie innych drzew liściastych w tym między innymi brzozy, dębu, grabu, leszczyny i olchy.
Larwy zmorsznika czarnego żerują w twardym i wilgotnym drewnie żywych, ale uszkodzonych mechanicznie drzew. Mogą żerować również w rozłożonym przez grzyby miękkim drewnie leżących na ziemi gałęzi i konarów, w koronach drzew, pniakach, drewnie stosowym i tylcach złomów.
Osobniki dorosłe zmorsznika czarnego są czarne. Sporadycznie spotykane są okazy zmorszników czarnych mające żółte lub brunatnożółte pokrywy. Zmorszniki czarne osiągają od 12 do 22 milimetrów długości. Przedplecze zmorszników czarnych jest bardzo grubo punktowane. Na jego środku znajdują się krótkie, przylegające, skierowane do tyłu włoski.
Pokrywy samców silnie zwężają się ku końcowi. Pokrywy samic są dużo większe od pokryw samców i niemal równoboczne. Pokrywy są punktowane. W przedniej ich części punktowanie jest rzadkie i grube, a w końcowej ich części punktowanie jest delikatne. Pokrywy samców są błyszczące, a pokrywy samic pozbawione są połysku. Tarczka pokryta jest tomentem czyli drobnymi włoskami. W przypadku samic włoski te są złotożółte, a w przypadku samców srebrzystobiałe.
Osobniki dorosłe zmorsznika czarnego pojawiają się od czerwca do sierpnia. Najczęściej pojawiają się one na krzewach bezu czarnego i tawuli, materiale lęgowym larw lub podobnie jak jest to w przypadku blisko z nim spokrewnionego zmorsznika jodłowca roślinach zaliczanych do baldaszkowatych.
Larwy zmorsznika czarnego osiągają do 32 milimetrów długości. Żerowanie larw początkowo odbywa się w wierzchnich warstwach drewna. Dopiero później przenosi się ono do jego głębszych warstw w których to warstwach larwy zmorsznika czarnego wygryzają długie, kręte i szerokie na około 10 milimetrów chodniki. Chodniki te ściśle wypełniane są przez larwy zmorsznika czarnego ekskrementami i trocinkami. Ze względu na znaczące podobieństwa wygląd tych chodników łatwo pomylić można z wyglądem chodników nadobnicy alpejskiej zwłaszcza, że często zasiedla ona buki wspólnie ze zmorsznikiem czarnym. Pod koniec swojego rozwoju larwy zmorsznika czarnego sporządzają kolebkę poczwarkową. Kolebka ta zlokalizowana jest w pobliżu powierzchni drewna. Ma ona około 30 milimetrów długości. Ułożona jest wzdłuż włókien. Przepoczwarzanie się larw zmorsznika czarnego odbywa się pod koniec maja lub w początkach czerwca. Chrząszcze wylęgają się z nich po upływie dwóch tygodni. Na zewnątrz wychodzą one przez koliste otwory wylotowe mające od 4 do 7 milimetrów średnicy.
Szkody powodowane przez zmorsznika czarnego nie są tak duże jak jest to w przypadku innych gatunków zmorszników takich jak na przykład zmorsznik czerwony, zmorsznik jodłowiec czy zmorsznik krwisty. Jest tak ponieważ zmorszniki czarne żerują głównie w drewnie martwym w tym również w drewnie częściowo rozłożonym przez grzyby. Tylko czasami zdarza się, że zmorsznik czarny żeruje również w drewnie żywym z mechanicznymi uszkodzeniami kory.
